Tác giả 'Hoang mang': Vợ chưa từng hỏi chuyện tình quá khứ của tôi
Tỉ mẩn tạo hình con voi bên căn nhà dài truyền thống, nghệ nhân H'Huyên BHôk (49 tuổi) dừng tay mời chúng tôi vào nhà để tìm hiểu về nghề gốm cổ Yang Tao. Dưới chân nhà dài, những tạo hình như: con voi, con lợn, lọ hoa… đang được bà phơi dưới ánh nắng của ngày đông. "Trong làng tôi chỉ còn vài nghệ nhân làm gốm Yang Tao, họ cũng đã già hết rồi, nếu tính nghệ nhân làm được gốm Yang Tao thì tôi là người trẻ nhất", bà H'Huyên BHôk nói.Bà H'Huyên BHôk cho hay, qua lời kể của bà cố, ngày xưa trong buôn người dân sinh sống không có các vật dụng sinh hoạt như chén, bát…, chỉ dùng lá chuối để đựng cơm. Từ đó, người xưa đã suy nghĩ và sáng tạo, tìm kiếm nguồn đất để nặn ra cái chén đầu tiên, đem đi nung thành công, rồi tiếp tục làm các vật dụng lớn hơn như sành đựng nước, chóe đựng gạo. Thời điểm đó, người dân trong buôn học hỏi lẫn nhau và tự tạo ra các vật dụng riêng để sử dụng trong gia đình."Để thể hiện lòng biết ơn và tôn kính với bề trên, người sáng kiến đã đặt ra rất nhiều quy tắc khi làm gốm Yang Tao, người vi phạm quy tắc sẽ bị bề trên khiển trách", bà H'Huyên BHôk kể và tiếp lời: "Ngày trước, chỉ có phụ nữ làm gốm, đàn ông trong buôn không được làm vì chế độ mẫu hệ. Độ tuổi mà con gái được làm gốm phải từ 17,18 tuổi, chưa có chồng. Trước khi đi lấy đất, con gái không được tiếp xúc với con trai, không trùng ngày 'đèn đỏ', nếu vi phạm sẽ bị run tay chân, không tìm thấy đường về nhà".Nghệ nhân H'Lưm Uông (63 tuổi), nhà ở bên cạnh và là người chỉ dạy cho bà H'Huyên BHôk làm gốm, vừa nằm viện về, tay chân vẫn còn yếu do bị tai biến (hồi tháng 6.2024), nhưng nỗi nhớ nghề vẫn hằn sâu trong đôi mắt của bà. "Bị thế này, mẹ (tôi) cũng nhớ nghề lắm, tay chân cứ khó chịu. Hằng ngày, chỉ có thể ngồi trong nhà dài nhìn H'Huyên BHôk làm gốm, mong mau khỏi bệnh để lại tiếp tục làm gốm như ngày xưa. Từ những năm 1990, chén bát hiện đại từ nơi khác về nên buôn này chỉ còn vài người làm gốm…", bà H'Lưm Uông chia sẻ.Giọng trầm buồn, nghệ nhân H'Huyên BHôk và H'Lưm Uông kể lại khoảng hơn chục năm trước, trong một lần đi bán gốm Yang Tao ở H.Cư Mgar (Đắk Lắk), chiếc xe chở mọi người không may bị lật ở giữa đèo, bà H'Huyên BHôk bị chấn thương ở vùng đầu, rất may không ảnh hưởng đến tính mạng. Nhưng cũng từ đây, người dân trong buôn không còn đi bán gốm ở xa nữa (vì sợ gặp tai nạn) mà chỉ làm các vật dụng phục vụ sinh hoạt trong gia đình. Rồi theo xu hướng phát triển, gốm thủ công không cạnh tranh được với gốm công nghiệp, nên người làm gốm trong buôn ít dần, chỉ còn 5 – 6 người giữ nghề đến ngày nay.Năm 2008, bà Lương Thanh Sơn (nguyên Giám đốc Bảo tàng Đắk Lắk) đã đến buôn Dơng Bắk (xã Yang Tao, H.Lắk) để động viên, hỗ trợ cho bà con giữ lấy nghề gốm cổ lâu đời trong vùng. Các nghệ nhân và người làm gốm cổ ở Yang Tao luôn ghi nhớ rằng, nếu không có TS Lương Thanh Sơn thì nghề gốm đã mất đi.Bà Sơn cho hay những năm trước 2008, bà đã nghiên cứu và đề xuất các dự án phục hồi các làng nghề truyền thống của người Ê Đê, người M'nông tại địa bàn tỉnh Đắk Lắk. Trong đó, bà xin được nguồn vốn cho dự án phục dựng nghề làm gốm của người M'nông tại buôn Dơng Bắk (xã Yang Tao, H.Lắk). Thời điểm này, tại buôn có mở một lớp dạy nghề làm gốm cổ khoảng 15 – 20 người, trong đó có 3 nghệ nhân được mệnh danh là "bàn tay vàng" của địa phương."Qua thời gian làm văn hóa, gắn bó với người dân tại các buôn làng, điều mà tôi đau đáu đến bây giờ là làm sao tạo được nguồn thu, đầu ra cho các sản phẩm gốm Yang Tao của bà con. H.Lắk là vùng du lịch nổi tiếng của tỉnh Đắk Lắk, đặc biệt là khu du lịch hồ Lắk, đây là cơ sở để phát triển các sản phẩm gốm cổ Yang Tao gửi đến tay du khách thập phương", bà Sơn nói.Bà Sơn cho biết thêm, theo thông tin từ một người nghiên cứu (Bỉ) do bà hướng dẫn, sản phẩm gốm cổ Yang Tao đã hiện diện tại Bảo tàng Anh. Trong lần trở lại Dơng Bắk cách đây không lâu, các nghệ nhân (nay già yếu nhưng bàn tay của họ chưa bao giờ biết mỏi) cũng khoe với bà, gốm Yang Tao đã được du khách từ các công ty du lịch lữ hành đến tham quan và tìm mua. Từ đó, cũng tạo nguồn thu nhập đáng kể cho bà con duy trì với nghề.Trao đổi với Thanh Niên, Sở VH-TT-DL Đắk Lắk cho biết, Bộ VH-TT-DL vừa có Quyết định về việc công bố danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia đối với nghề làm gốm của người M'nông ở xã Yang Tao (H.Lắk, Đắk Lắk). Đây sẽ là cơ sở quan trọng để gốm cổ Yang Tao được hồi sinh.Danh tính thực sự của xác ướp 128 năm tuổi
Chiều nay 17.2, tại H.Núi Thành (Quảng Nam), Ban Thường vụ Tỉnh ủy Quảng Nam công bố quyết định về công tác cán bộ.Theo đó, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Quảng Nam quyết định điều động ông Văn Anh Tuấn, Giám đốc Sở GTVT, đến công tác tại Huyện ủy Núi Thành, chỉ định tham gia Ban Chấp hành Đảng bộ, Ban Thường vụ Huyện ủy và giữ chức vụ Bí thư Huyện ủy Núi Thành nhiệm kỳ 2020 - 2025, kể từ ngày 20.2.Chiều cùng ngày, tại H.Bắc Trà My, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Quảng Nam công bố quyết định điều động ông Thái Hoàng Vũ, Chủ tịch UBND H.Bắc Trà My, đến nhận công tác tại Văn phòng UBND tỉnh Quảng Nam kể từ ngày 20.2.Ban Thường vụ Tỉnh ủy Quảng Nam giao Ban Thường vụ Đảng ủy UBND tỉnh lãnh đạo thực hiện việc tiếp nhận, bổ nhiệm ông Thái Hoàng Vũ giữ chức vụ Chánh văn phòng UBND tỉnh.Ngoài ra, trong sáng cùng ngày (17.2), Ban Thường vụ Tỉnh ủy Quảng Nam đã công bố quyết định về việc điều động ông A Vô Tô Phương, Chủ tịch UBND H.Đông Giang, đến nhận công tác tại UBND tỉnh kể từ ngày 20.2.Ban Thường vụ Tỉnh ủy giao Ban Thường vụ Đảng ủy UBND tỉnh lãnh đạo thực hiện việc tiếp nhận, bổ nhiệm ông A Vô Tô Phương giữ chức vụ Giám đốc Sở Dân tộc và Tôn giáo.Ngoài ra, như Thanh Niên đã thông tin, sáng 17.2, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Quảng Nam cũng quyết định điều động, bổ nhiệm ông Nguyễn Văn Lượm (Phó bí thư Huyện ủy, Chủ tịch UBND H.Tây Giang) đến nhận công tác tại Huyện ủy Thăng Bình, chỉ định tham gia Ban Chấp hành Đảng bộ, Ban Thường vụ Huyện ủy và giữ chức vụ Bí thư Huyện ủy Thăng Bình nhiệm kỳ 2020 - 2025 kể từ ngày 1.3.
Những hiện tượng thiên văn kỳ thú trên bầu trời Việt Nam không thể bỏ qua 2024
Đến 18 giờ ngày 1.3, lực lượng CSGT tại TP.Phú Quốc đã hoàn tất khám nghiệm hiện trường vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng xảy ra tại địa bàn xã Dương Tơ khiến tài xế xe tải tử vong, đồng thời đưa hai phương tiện về trụ sở để tiếp tục điều tra làm rõ. Theo thông tin ban đầu, vào khoảng 15 giờ 30 cùng ngày, xe tải BS 68H - 6880 (chưa rõ danh tính tài xế) lưu thông trên tuyến đường DT46, hướng từ P.An Thới đi xã Hàm Ninh. Khi đến đoạn qua tổ 1, ấp Suối Lớn, xã Dương Tơ, xe tải BS 68H - 6880 bất ngờ tông vào xe tải BS 68H - 011.96 đang đậu phía trước để bốc dỡ hàng hóa. Cú tông mạnh làm cả hai xe trượt tới phía trước khoảng 10 m. Hậu quả, tài xế xe tải BS 68H - 6880 tử vong tại chỗ, phần đầu xe này bị bể nát, bẹp dúm, hư hỏng nặng. Còn xe tải BS 68H - 011.96 bị móp méo khá nhiều ở phần đuôi. Ngay sau khi nhận được tin báo, lực lượng CSGT tại TP.Phú Quốc đã đến khám nghiệm hiện trường, điều tra nguyên nhân vụ tai nạn khiến một tài xế tử vong.
Bộ LĐ-TB-XH đang lấy ý kiến về dự thảo Nghị định quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của luật BHXH về BHXH tự nguyện.Theo cơ quan soạn thảo, từ năm 2021 trở lại đây, việc phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện chững lại. Do đó, việc hỗ trợ tiền đóng là cần thiết để phát triển đối tượng tham gia BHXH đến năm 2030.Cơ quan soạn thảo đề nghị bổ sung nâng mức hỗ trợ tiền đóng đối với người tham gia BHXH tự nguyện và bổ sung nhóm đối tượng được hưởng mức hỗ trợ cao hơn.Theo khoản 2 điều 31 luật BHXH quy định, người tham gia BHXH tự nguyện được nhà nước hỗ trợ tiền đóng theo tỷ lệ phần trăm (%) trên mức đóng BHXH hằng tháng theo mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn. Mức hỗ trợ hiện nay đối với người tham gia BHXH tự nguyện là 99.000 đồng/tháng đối với người tham gia thuộc hộ nghèo và 82.500 đồng/tháng đối với người tham gia thuộc hộ cận nghèo; 33.000 đồng/tháng đối với người tham gia khác.Tại dự thảo, Bộ LĐ-TB-XH đề xuất 2 phương án quy định mức hỗ trợ tiền đóng cho người tham gia BHXH tự nguyện theo hướng tăng mức hỗ trợ và mở rộng đối tượng được hỗ trợ.Phương án 1, tăng mức hỗ trợ từ 30% lên thành 50% đối với người tham gia thuộc hộ nghèo; tăng mức hỗ trợ từ 25% lên thành 40% đối với người tham gia thuộc hộ cận nghèo; bổ sung đối tượng được hỗ trợ là người thuộc dân tộc thiểu số, với mức hỗ trợ 30%; tăng mức hỗ trợ từ 10% lên thành 20% đối với người tham gia khác.Đánh giá tác động của phương án 1, Bộ LĐ-TB-XH cho hay, ước tính tổng số tiền ngân sách nhà nước cần bố trí trong giai đoạn 2025 - 2030 để hỗ trợ người tham gia BHXH tự nguyện là 19.784 tỉ đồng, tương đương với số người tham gia BHXH tự nguyện của năm 2030 là 5,8 triệu người.Đối với phương án này, người tham gia BHXH tự nguyện sẽ phải đóng vào quỹ hưu trí và tử tuất (của quỹ BHXH). Ngoài việc tham gia để hướng đến việc thụ hưởng chế độ hưu trí và chế độ tử tuất thì người tham gia còn được hưởng chế độ thai sản (do ngân sách nhà nước đảm bảo). Do đó, lợi ích của người lao động khi tham gia BHXH tự nguyện được tăng thêm nhiều hơn.Như vậy, mức hỗ trợ đối với người tham gia thuộc hộ nghèo sẽ tăng thêm 66,67%; mức hỗ trợ đối với người tham gia thuộc hộ cận nghèo sẽ tăng thêm 60%; và đối tượng khác tăng thêm 100% so với quy định hiện hành. Ngoài ra, bổ sung đối tượng tham gia là người đang sinh sống tại xã đảo, huyện đảo theo quy định của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ có mức hỗ trợ bằng mức hỗ trợ của hộ nghèo; đối tượng là người dân tộc thiểu số sẽ được hỗ trợ ở mức cao hơn so với nhóm đối tượng là người tham gia khác.Phương án 2, Bộ LĐ-TB-XH đề xuất giữ nguyên mức hỗ trợ theo quy định hiện hành, chỉ bổ sung thêm nhóm đối tượng tham gia là người dân tộc thiểu số được hỗ trợ ở mức cao hơn so với nhóm đối tượng khác và người đang sinh sống tại xã đảo, huyện đảo có mức hỗ trợ bằng hộ nghèo.Đối với phương án 2, tổng kinh phí ngân sách nhà nước cần bố trí thêm để thực hiện việc bổ sung hỗ trợ đối với các nhóm đối tượng bổ sung theo phương án này là 882 tỉ đồng, tương đương khoảng 150 tỉ đồng/năm.Theo cơ quan soạn thảo, phương án 2 về cơ bản chỉ tác động đến người tham gia là người dân tộc thiểu số, người đang sinh sống tại xã đảo, huyện đảo cho nên khuyến khích đối tượng này tham gia BHXH. Tuy nhiên, việc tham gia của các đối tượng này còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác. Cạnh đó, trong giai đoạn này tác động của việc thực hiện chính sách theo phương án 2 đến hiệu quả phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện còn chưa cao.
Quảng bá du lịch Quảng Bình đến cộng đồng ASEAN
Đường hoa TP.Bạc Liêu Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025 là công trình nghệ thuật kết hợp hài hòa giữa lịch sử, văn hóa và những thành tựu kinh tế nổi bật của tỉnh Bạc Liêu. Đường hoa có tổng chiều dài hơn 600 m, trải dọc tuyến đường 30.4, từ đường Võ Thị Sáu đến đường Hà Huy Tập (P.3, TP.Bạc Liêu).Đường hoa tái hiện sự phát triển của Bạc Liêu qua từng giai đoạn, từ những ngày đầu khai hoang mở cõi cho đến sự phồn vinh hôm nay.Phần đầu đường hoa khắc họa hình ảnh ông cha ta trong thời kỳ đầu khai phá vùng đất phương Nam. Không gian được trang trí với những mô hình nón lá, nhà lá, thuyền gỗ - biểu tượng của một thời kỳ gian khổ nhưng đầy quyết tâm. Đất đai được cải tạo từ những đầm lầy chua mặn trở thành những cánh đồng lúa bạt ngàn và vườn cây trái sum suê. Hình ảnh các sản vật đặc trưng như: mãng cầu, măng tây và các loại trái cây vùng nhiệt đới sẽ làm nổi bật sự trù phú của vùng đất Nam bộ.Tiếp nối là không gian văn hóa đặc trưng của Bạc Liêu - nơi con người gắn bó với nghệ thuật đờn ca tài tử và cải lương. Những mô hình người nghệ sĩ biểu diễn với đờn kìm, đờn tranh tạo nên không gian giao thoa văn hóa sống động, nhắc nhớ về những giá trị tinh thần quý báu của vùng đất này.Một khu vực đường hoa sẽ tái hiện không gian hoài niệm với hình ảnh xe lam cũ, xe đạp - những phương tiện gắn bó với đời sống người dân trong những thập niên 1970 - 1980. Đây là khoảng thời gian đầy kỷ niệm, đánh dấu sự giao thoa giữa lối sống mộc mạc và những thay đổi trong xã hội.Bức tranh đường hoa tiếp tục chuyển mình sang hình ảnh những thành tựu kinh tế nổi bật của tỉnh Bạc Liêu hôm nay. Cụ thể, mô hình ngôi nhà khang trang, thiết bị hiện đại từ thập niên 1990 sẽ tái hiện sự đổi thay trong đời sống người dân. Điểm nhấn đặc biệt là ngành nuôi tôm công nghiệp, đánh bắt thủy sản và các trụ điện gió vươn cao trên nền trời - biểu tượng cho sự phát triển bền vững và là tiềm năng, thế mạnh chủ lực của tỉnh Bạc Liêu.Điểm nhấn của đường hoa TP.Bạc Liêu là tiểu cảnh gia đình nhà rắn vui tươi, no đủ với 2 con tượng trưng cho hạnh phúc, thịnh vượng. Trước khi đến với tiểu cảnh này, du khách được chào đón bởi cổng chào chúc mừng năm mới độc đáo, hấp dẫn. Cổng chào được trang trí với hai hình ảnh đặc sắc như: chú tôm đỏ ửng và chú cá mập tươi rói, mỗi chú đều ngậm thỏi vàng USD – biểu tượng của sự thịnh vượng. Hai linh vật này được thiết kế uốn lượn bay trên những tầng mây, thể hiện hình ảnh cá vượt vũ môn hóa rồng – biểu tượng của thành công và hạnh phúc.Ông Trần Văn Hiền, quyền Giám đốc Ban quản lý Dự án đầu tư xây dựng TP.Bạc Liêu, chủ đầu tư đường hoa TP.Bạc Liêu cho biết, đường hoa này không chỉ là công trình trang trí đặc sắc mà còn là thông điệp về sự trân trọng quá khứ, tự hào hiện tại và kỳ vọng vào tương lai thịnh vượng. Hình ảnh đường hoa đại diện cho một mùa xuân no ấm, đầy đủ và niềm hy vọng vào sự phát triển bền vững của quê hương Bạc Liêu.Đường hoa TP.Bạc Liêu Tết Nguyên đán Ất Tỵ hứa hẹn không chỉ là điểm đến hấp dẫn du khách đến tham quan, vui chơi, giải trí, trải nghiệm, chụp ảnh lưu niệm, check-in, mà còn là niềm tự hào của người dân Bạc Liêu. Qua đó góp phần nâng cao giá trị văn hóa và quảng bá hình ảnh tỉnh nhà ra khắp mọi miền đất nước.
